سقوط بشار اسد به‌عنوان یکی از مهم‌ترین رویدادهای سیاسی خاورمیانه، نمادی از پایان دیکتاتوری در سوریه و نشانه‌ای از تغییرات عمیق در معادلات قدرت منطقه‌ای است.
سقوط بشار اسد؛ پایان دیکتاتوری سوریه و زنگ خطر برای جمهوری اسلامی
این اتفاق نه‌تنها تأثیری بزرگ بر سیاست داخلی سوریه خواهد داشت، بلکه پیامدهای گسترده‌ای برای هم‌پیمانان منطقه‌ای این رژیم، به‌ویژه جمهوری اسلامی ایران، به همراه دارد.
اسدها؛ آغاز و پایان یک دیکتاتوری
حافظ اسد در سال ۱۹۷۱ با کودتایی نظامی قدرت را در سوریه به دست گرفت و با مشت آهنین، حکومتی بر پایه سرکوب، سانسور و نقض حقوق بشر بنا نهاد. پس از مرگ او در سال ۲۰۰۰، بشار اسد قدرت را به دست گرفت و بسیاری امیدوار بودند که او اصلاحاتی ایجاد کند.
اما به‌جای اصلاحات، بشار همان مسیر سرکوب و خشونت پدرش را ادامه داد و سوریه را به میدان جنگ داخلی و ویرانی بدل کرد.
انقلاب سوریه؛ شعله‌ای که خاموش نشد
بهار عربی در سال ۲۰۱۱ به سوریه رسید و مردم برای دستیابی به آزادی و حقوق انسانی به خیابان‌ها آمدند. اما بشار اسد با سرکوب خشونت‌آمیز اعتراضات، این حرکت مسالمت‌آمیز را به جنگ داخلی تبدیل کرد.
در این میان، جمهوری اسلامی ایران و روسیه به حمایت از رژیم اسد پرداختند. میلیاردها دلار از منابع ایران صرف تقویت این دیکتاتوری شد، درحالی‌که مردم ایران درگیر مشکلات اقتصادی و معیشتی بودند.
هزینه‌های جنگ؛ ویرانی برای مردم سوریه و ایران
بیش از یک دهه جنگ داخلی در سوریه:
بیش از ۵۰۰ هزار کشته برجای گذاشت.
میلیون‌ها نفر را بی‌خانمان کرد.
شهرهایی چون حلب و حمص را به ویرانه تبدیل کرد. بحران انسانی عمیقی ایجاد کرد که جهان را شوکه کرد.
ایران به‌جای تمرکز بر رفاه مردم خود، میلیاردها دلار به حمایت از جنگ داخلی سوریه اختصاص داد. این تصمیم، نه‌تنها منجر به انزوای بیشتر جمهوری اسلامی در عرصه بین‌المللی شد، بلکه خشم مردم ایران را نیز برانگیخت.
سقوط اسد؛ ضربه‌ای به جمهوری اسلامی
سقوط بشار اسد ضربه‌ای بزرگ به سیاست منطقه‌ای جمهوری اسلامی خواهد بود. نظام ایران سال‌ها از سوریه به‌عنوان حلقه‌ای استراتژیک برای گسترش نفوذ خود در خاورمیانه استفاده کرد. با از دست رفتن این پایگاه، تهران بخش عمده‌ای از قدرت منطقه‌ای خود را از دست خواهد داد.
این اتفاق، زنگ خطری برای جمهوری اسلامی است که سیاست‌هایش بر پایه حمایت از دیکتاتورها و گروه‌های شبه‌نظامی بنا شده است. سقوط اسد نشان می‌دهد که حمایت از حکومت‌های سرکوبگر پایانی جز فروپاشی ندارد.
پیام مردم ایران؛ پایان هزینه‌های بیهوده
مردم ایران بارها در اعتراضات خود علیه جمهوری اسلامی این سوال را مطرح کرده‌اند: چرا منابع کشور صرف جنگ‌های نیابتی در سوریه، لبنان و یمن می‌شود؟
چرا به‌جای سرمایه‌گذاری در رفاه و توسعه ایران، میلیاردها دلار به جیب رژیم‌های سرکوبگر و گروه‌های شبه‌نظامی ریخته می‌شود؟
سقوط بشار اسد پیام روشنی به مردم ایران دارد: هیچ حکومتی نمی‌تواند با سرکوب و فساد برای همیشه بر مسند قدرت باقی بماند.
آینده‌ای روشن‌تر
سقوط بشار اسد نمادی از شکست دیکتاتوری و سرآغازی برای مردم سوریه است. این اتفاق نشان می‌دهد که هیچ حکومتی، هرچند سرکوبگر و قدرتمند، نمی‌تواند در برابر اراده مردم مقاومت کند.
برای مردم ایران، این یک پیام امید است: تغییر ممکن است و هیچ ظلمی پایدار نخواهد ماند. همان‌طور که مردم سوریه دیکتاتوری را به چالش کشیدند، مردم ایران نیز می‌توانند آینده‌ای روشن‌تر و آزادتر برای کشورشان رقم بزنند.